Tặng cho hoặc di chúc sổ tiết kiệm sao cho đúng quy định pháp luật?

Câu hỏi: Mẹ tôi nay đã 75 tuổi đang ở dưới quê. Bà có một sổ tiết kiệm trị giá 800 triệu đồng đang gửi ở ngân hàng. Đây là số tiền tiết kiệm riêng của bà. Nhiều lần bà gọi tôi về để ra ngân hàng làm thủ tục tặng cho hoặc di chúc lại cho tôi số tiền này. Nhưng vì công việc tại công ty nên tôi cũng chưa có thời gian để về. Hôm rồi, bà có việc bà vào Sài Gòn thăm tôi và bà tự viết giấy tay tặng số tiền trong sổ tiết kiệm gửi ở ngân hàng cho tôi.

Cho tôi hỏi, việc mẹ tôi viết giấy tay tặng số tiến gửi tại ngân hàng như vậy có hiệu lực không? Tôi và mẹ cần phải làm gì để đỡ mất thời gian và công sức đi lại, mà cũng để tránh sau này nếu bà có qua đời cũng không bị tranh chấp?

Trả lời: Nội dung câu hỏi của ban , xin được tư vấn như sau:

Nếu mẹ bạn muốn viết tay tặng cho bạn sổ tiết kiệm, thì trong nội dung phải đầy đủ thông tin như: thông tin người cho, người nhận và thông tin của sổ tiết kiệm được tặng cho (số sổ, số tiền, lãi suất, ngân hàng)…

Tuy nhiên, tránh trường hợp phát sinh những tranh chấp không đáng có, mẹ bạn nên lập hợp đồng tặng cho có xác nhận của công chứng viên. Cụ thể, mẹ bạn có thể chọn một trong hai cách như sau:

* Cách thứ nhất, mẹ bạn lập di chúc cho bạn sổ tiết kiệm tại tổ chức hành nghề công chứng, hay chứng thực tại UBND xã.

Theo Điều 624 và 643 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về Di chúc và Hiệu lực của di chúc như sau:

“Điều 624: Di chúc

Di chúc là sự thể hiện ý chí của mẹ bạn nhằm chuyển tài sản của mình cho con sau khi chết.

Điều 643. Hiệu lực của di chúc

1. Di chúc có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế.

2. Di chúc không có hiệu lực toàn bộ hoặc một phần trong trường hợp sau đây:

a) Người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc;

b) Cơ quan, tổ chức được chỉ định là người thừa kế không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Trường hợp có nhiều người thừa kế theo di chúc mà có người chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc, một trong nhiều cơ quan, tổ chức được chỉ định hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế thì chỉ phần di chúc có liên quan đến cá nhân, cơ quan, tổ chức này không có hiệu lực.

3. Di chúc không có hiệu lực, nếu di sản để lại cho người thừa kế không còn vào thời điểm mở thừa kế; nếu di sản để lại cho người thừa kế chỉ còn một phần thì phần di chúc về phần di sản còn lại vẫn có hiệu lực.

4. Khi di chúc có phần không hợp pháp mà không ảnh hưởng đến hiệu lực của các phần còn lại thì chỉ phần đó không có hiệu lực.

5. Khi một người để lại nhiều bản di chúc đối với một tài sản thì chỉ bản di chúc sau cùng có hiệu lực.”

Trong quá trình gửi tiết kiệm, mẹ bạn có thể thay đổi thời gian gửi tiền như 6 tháng, 1 năm, hoặc rút 1 phần tiền lãi, hoặc tiền gốc. Do đó, số sổ tiết kiệm có thể bị thay đổi. Vì vậy, mẹ bạn cần đề nghị ngân hàng cung cấp số tài khoản tiết kiệm mặc định tại ngân hàng để đưa vào di chúc, hoặc hợp đồng tặng cho. Việc này sẽ giúp mẹ bạn tránh phải đi lại nhiều lần để sửa đổi, bổ sung hay lập lại di chúc mới, khi có thay đổi về số tiền tiết kiệm.

* Cách thứ hai, mẹ bạn cũng có thể làm thủ tục tặng cho số tiền trong tài khoản của sổ tiết kiệm tại ngân hàng. Thủ tục này không quá phức tạp và có thể được thực hiện nhanh chóng trong ngày. Quy trình này cần có sự tham gia của 3 bên: ngân hàng, bạn và mẹ bạn.

Khi thực hiện thủ tục tặng cho số tiền trong sổ tiết kiệm, mẹ và bạn cần lưu ý những nội dung sau:

Thứ nhất, việc chuyển giao quyền sở hữu tiền gửi tiết kiệm phải được thực hiện tại ngân hàng, nơi mở thẻ tiết kiệm.

Thứ hai, cả người tặng cho và người được tặng cho số tiền trong tài khoản của sổ/thẻ tiết kiệm cần đến trực tiếp ngân hàng để làm thủ tục.

Thứ ba, giấy chuyển giao quyền sở hữu tiền gửi tiết kiệm phải có đầy đủ chữ ký của người tặng và người được tặng.

Thứ tư, trong đó chữ ký của người tặng cho phải khớp đúng với chữ ký mẫu đăng ký của ngân hàng. Chữ ký của người được tặng cho sẽ được dùng để đối chiếu với chữ ký khi đáo hạn số tiền tiết kiệm này…

Các loại Giấy tờ mà mẹ và bạn cần chuẩn bị: Căn cước công dân hoặc hộ chiếu còn hiệu lực pháp lý; bản chính của sổ tiết kiệm.

Lê Hoàng Sơn – Trung tâm TGPL Nhà nước