Tổng kết việc triển khai, thực hiện Luật Giám định tư pháp và Đề án tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp trên địa bàn tỉnh Bình Thuận
Tổng kết việc triển khai, thực hiện Luật Giám định tư pháp và Đề án tiếp
tục đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp trên địa bàn tỉnh
Bình Thuận
Thực hiện Công văn số 3591/BTP-BTTP ngày 29/8/2023
của Bộ Tư pháp về việc tổng kết Luật Giám định tư pháp và Đề án tiếp tục đổi
mới và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp; ý kiến chỉ đạo của Chủ
tịch UBND tỉnh Bình Thuận tại Công văn số 3399/UBND-NCKSTTHC ngày 11/9/2023
về việc triển khai thực hiện Quyết định số 2112/QĐ-BTP ngày 29/8/2023 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp; theo đó, giao Sở Tư pháp chủ trì, phối hợp với các sở, ngành có liên
quan tổ chức thực hiện tổng kết tình hình triển khai, thực hiện Luật Giám định
tư pháp, Đề án tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp
trên địa bàn tỉnh.
Sở Tư pháp tỉnh Bình
Thuận đã ban hành Báo cáo số 217/BC-STP ngày 28/9/2023 về Tổng kết triển khai,
thực hiện Luật Giám định tư pháp và Đề án tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả
hoạt động giám định tư pháp trên địa bàn tỉnh (gọi tắt là Luật, Đề án), một số
nội dung cụ thể như sau:
1. Những kết quả đạt được
Thực hiện Luật Giám định
tư pháp năm 2012; Quyết định số
1549/QĐ-TTg ngày 16/10/2012 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch triển
khai thi hành Luật Giám định tư pháp; Nghị định số 85/2013/NĐ-CP ngày 29/7/2013
của Chính phủ quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật Giám định tư pháp,
UBND tỉnh Bình Thuận đã ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật Giám định tư
pháp và các văn bản hướng dẫn thi hành trên địa bàn tỉnh; Đề án số 2246/ĐA-UBND
ngày 24/6/2016 về kiện toàn và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp
trên địa bàn tỉnh Bình Thuận giai đoạn 2016 - 2020; định kỳ rà soát và kiện
toàn Ban chỉ đạo và Tổ thư ký giúp việc Ban chỉ đạo thực hiện Kế hoạch triển
khai Đề án “Đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp”; công bố
danh sách giám định viên tư pháp, người giám định tư pháp theo vụ việc và tổ
chức giám định tư pháp công lập trên địa bàn tỉnh Bình Thuận hàng năm.
Thực hiện Quyết định số
250/QĐ-TTg ngày 28/02/2018 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án tiếp
tục đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp, UBND tỉnh Bình
Thuận đã ban hành kế hoạch về việc thực hiện Đề án tiếp tục đổi mới và nâng cao
hiệu quả hoạt động giám định tư pháp trên địa bàn tỉnh Bình Thuận. Bên cạnh đó,
UBND tỉnh cũng đã thường xuyên chỉ đạo Sở Tư pháp, Sở Y tế, Công an tỉnh và các
sở, ngành có giám định tư pháp tăng cường công tác phối hợp và củng cố, kiện
toàn đội ngũ giám định viên tư pháp trên địa bàn tỉnh; rà soát đội ngũ giám
định viên tư pháp không đủ điều kiện, tiêu chuẩn để đưa ra khỏi danh sách giám
định viên công bố hàng năm; đồng thời chỉ đạo bổ sung đội ngũ giám định viên
trên các lĩnh vực bảo đảm phục vụ cho công tác tố tụng; quan tâm chỉ đạo, rà
soát, bổ sung đội ngũ giám định viên liên quan đến lĩnh vực an ninh mạng để đáp
ứng yêu cầu xử lý các đối tượng sử dụng mạng xã hội, Internet tuyên truyền,
chống đối, xuyên tạc, vu cáo, nói xấu Đảng, Nhà nước.
Trong năm 2019, 2020,
UBND tỉnh tiếp tục ban hành văn bản chỉ đạo về việc củng cố, kiện toàn, nâng
cao năng lực, hoạt động của đội ngũ giám định viên tư pháp trên địa bàn tỉnh;
ban hành Quy chế phối hợp trong quản lý Nhà nước về công tác giám định tư pháp
trên địa bàn tỉnh Bình Thuận.
Đầu năm 2023, Sở Tư pháp
đã xây dựng Kế hoạch tổ chức Hội nghị để mời báo cáo viên (là chuyên gia giám
định viên cao cấp về tài liệu) tập huấn một số kỹ năng trong hoạt động giám
định tư pháp, có gần 100 đại biểu là lãnh đạo các sở, ngành và người giám định
tư pháp tham dự.
Nhìn chung, đội ngũ giám
định viên tư pháp hiện nay đã phát huy hơn tính chủ động, sáng tạo, khắc phục
khó khăn, đáp ứng kịp thời các yêu cầu của cá nhân, tổ chức trên địa bàn toàn
tỉnh; chấp hành tốt các quy định của Luật giám định tư pháp và các văn bản liên
quan; tuân thủ, thực hiện đúng quy trình giám định, đảm bảo khách quan, trung
thực. Các vụ việc được tiến hành nghiên cứu thận trọng, tỉ mỉ, kết luận chính
xác, không để xảy ra sai sót dẫn đến oan sai trong hoạt động tố tụng; đảm bảo
là căn cứ pháp lý, đáp ứng tốt yêu cầu điều tra truy tố, xét xử giúp cơ quan
điều tra có cơ sở để xử lý đúng người, đúng tội. Trong quá trình hoạt động, các
giám định viên luôn tuân theo quy tắc đạo đức nghề nghiệp, đảm bảo chất lượng
việc giám định, không có tình trạng vi phạm pháp luật, vi phạm đạo đức nghề
nghiệp bị xử lý kỷ luật.
2. Hoạt động giám định tư pháp
Từ ngày 01/01/2018 đến
ngày 30/6/2023: Tại tỉnh Bình Thuận các lĩnh vực có
giám định viên tư pháp gồm: Pháp y, kỹ thuật hình sự, nông nghiệp và phát triển
nông thôn, tài chính, xây dựng, giao thông vận tải, thông tin truyền thông,
công thương, văn hóa, tài nguyên và môi trường, kế hoạch và đầu tư, khoa học và
công nghệ. Tuy nhiên, các vụ việc giám định tư pháp chủ yếu tập trung nhiều ở 02 lĩnh vực: Pháp y và kỹ thuật hình sự, các lĩnh vực
khác rất ít, có lĩnh vực hầu như không có (như công thương, văn hóa, kế hoạch đầu tư và khoa học
công nghệ).
Từ năm 2018 đến ngày 30/6/2023, 02 tổ chức giám định tư pháp công lập ở địa
phương đã tiến hành giám định được 13.098 vụ, việc (trong đó, lĩnh vực pháp y: 6.424 vụ việc; kỹ thuật hình sự: 6.674 vụ việc).
Nhìn chung, việc chấp
hành các quy định Luật Giám định tư pháp và các văn bản liên quan được các giám
định viên tuân thủ, thực hiện đúng quy trình giám định, đảm bảo khách quan,
trung thực. Vụ việc được tiến hành nghiên cứu thận trọng, tỉ mỉ, kết luận chính
xác, khách quan đảm bảo là căn cứ pháp lý, đáp ứng tốt yêu cầu điều tra, truy
tố, xét xử giúp cơ quan điều tra có cơ sở để xử lý đúng người, đúng tội. Hầu hết các kết luận giám định
đều đáp ứng đúng thời hạn giám định.
Trong quá trình hoạt
động, các giám định viên luôn tuân theo quy tắc đạo đức nghề nghiệp, đảm bảo
chất lượng việc giám định, không có tình trạng vi phạm pháp luật, vi phạm đạo
đức nghề nghiệp bị xử lý kỷ luật. Các kết luận giám định của các giám định viên
được cơ quan tiến hành tố tụng đánh giá cao. Vai trò, vị trí và vị thế của các
tổ chức giám định và đội ngũ giám định viên trong đời sống xã hội, trong hoạt
động bổ trợ tư pháp cũng như nhận thức của xã hội ngày càng được khẳng định.
3. Công tác quản lý nhà nước về giám định tư pháp
Từ năm 2018 đến nay, công
tác quản lý nhà nước trong hoạt động giám định tư pháp trên địa bàn tỉnh được
triển khai thực hiện cơ bản đảm bảo theo quy định pháp luật. Các cơ quan chuyên
môn thuộc UBND tỉnh cũng đã từng bước hình thành và xây dựng đội ngũ giám định
viên tư pháp, người giám định tư pháp theo vụ việc và tổ chức giám định tư pháp
theo vụ việc ở từng ngành, lĩnh vực, góp phần quan trọng vào việc giải quyết vụ
án được chính xác, khách quan, đúng pháp luật.
4. Những hạn chế, khó khăn, vướng mắc
So với trước khi thực
hiện Luật, Đề án, hiện nay đội ngũ giám định viên tư pháp trên địa bàn tỉnh có
tăng nhưng chưa đáng kể, một số giám định viên kiêm nhiệm hoạt động còn chưa
đảm bảo chất lượng; Phần lớn đội ngũ giám định viên tư pháp tại các sở, ngành làm
việc theo chế độ kiêm nhiệm; việc tiếp nhận trưng cầu giám định, cử người làm
giám định của một số cơ quan còn chậm, chưa kịp thời hoặc không đảm bảo yêu cầu
giám định tư pháp,… Việc tổ chức thực
hiện, áp dụng văn bản pháp luật về giám định chưa đồng bộ, thống nhất. Cơ
sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện giám định ở một số lĩnh vực còn thiếu,
chưa đáp ứng yêu cầu; một
số lĩnh vực hiện nay chưa có giám định viên (như lĩnh vực văn hóa, an ninh mạng, …); Chế độ bồi dưỡng giám định
tư pháp hiện nay chưa tương xứng với đặc thù công việc.
5. Để tiếp tục phát triển, nâng
cao hơn nữa chất lượng trong
hoạt động giám định tư pháp trong thời gian tới, Sở Tư pháp tỉnh Bình Thuận đã đề xuất, kiến nghị đối với Bộ Tư pháp và
các bộ, ngành có liên quan tiếp
tục quan tâm đến công tác giám định tư pháp nhằm đáp ứng yêu cầu phát
triển trong tình hình mới./.
Báo cáo số 217/BC-STP ngày 28/9/2023: Tải về
Mỹ Oanh