Quy định việc thực
hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử
Ngày 08/4/2020, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc ký ban hành Nghị
định số 45/2020/NĐ-CP về thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử. Theo
đó, Nghị
định nêu rõ, việc thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử có giá
trị pháp lý như các hình thức khác theo quy định của pháp luật. Bên cạnh đó,
việc tổ chức tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính trên môi trường điện tử
được thực hiện hợp pháp, hợp lý, khoa học; bảo đảm sự bình đẳng, khách quan,
công khai, minh bạch, an toàn thông tin và có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ
quan có thẩm quyền trong quá trình giải quyết thủ tục hành chính.
Việc thực hiện thủ tục
hành chính trên môi trường điện tử phải lấy tổ chức, cá nhân có yêu cầu thực
hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử làm trung tâm, bảo đảm ngôn
ngữ, phương thức thực hiện đơn giản, dễ hiểu, dễ thực hiện, góp phần thực hiện
có hiệu quả mục tiêu cải cách thủ tục hành chính; phải tuân thủ các quy định
của pháp luật Việt Nam và các điều ước quốc tế có liên quan đến thực hiện giao
dịch điện tử mà Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ký kết hoặc gia
nhập.
Nghị định số 45/2020/NĐ-CP
không yêu cầu tổ chức, cá nhân khai, nộp lại những dữ liệu mà cơ quan thực hiện
thủ tục hành chính đang quản lý hoặc đã được cơ quan nhà nước khác sẵn sàng
chia sẻ. Nghị định nêu rõ việc tối đa hóa các bước thực hiện thủ tục hành chính
trên môi trường điện tử để tiết kiệm thời gian, chi phí, công sức của tổ chức,
cá nhân và cơ quan có thẩm quyền. Việc thực hiện thủ tục hành chính trên môi
trường điện tử không làm tăng phí, lệ phí ngoài quy định của pháp luật.
Ngoài ra, Nghị định
cũng quy định rõ những hành vi không được làm của cán bộ, công chức, viên chức
tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính trên môi trường điện tử như: Cản trở
việc lựa chọn phương thức thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử
của tổ chức, cá nhân; yêu cầu tổ chức, cá nhân nộp giấy tờ, tài liệu bằng văn
bản giấy để xác minh, kiểm tra đối với các thành phần hồ sơ đã được ký sổ và
ghi nhận tính pháp lý trong quá trình tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính.
Cán bộ, công chức, viên chức không được can thiệp trái phép vào quá trình thực
hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử như truyền, thu thập, xử lý,
gửi hoặc thông báo kết quả xử lý hồ sơ, giao dịch thanh toán; không được can
thiệp trái phép, làm sai lệch dữ liệu hồ sơ, giao dịch thanh toán, kết quả xử
lý thủ tục hành chính; tiết lộ thông tin, sao chép dữ liệu trái thẩm quyền. Cán
bộ, công chức, viên chức không gian lận, mạo nhận, chiếm đoạt, sử dụng trái
phép danh tính điện tử của tổ chức, cá nhân, cơ quan có thẩm quyền; không thực
hiện các hành vi bị cấm khác của pháp luật có liên quan đến hoạt động của cán bộ,
công chức, viên chức trên môi trường điện tử.
Đồng thời, Nghị định cũng
quy định Cổng dịch vụ công quốc gia hoặc Cổng dịch vụ công cấp Bộ, cấp tỉnh
tiếp nhận yêu cầu, kiểm tra tự động về mặt kỹ thuật. Hồ sơ đã đủ các thành phần
và bảo đảm về mặt kỹ thuật, phản hồi tự động xác nhận tổ chức, cá nhân đã gửi
thành công và thông báo về thời điểm tiếp nhận chính thức hồ sơ. Cán bộ, công
chức, viên chức đăng nhập Hệ thống thông tin một cửa điện tử cấp Bộ, cấp tỉnh
và kiểm tra hồ sơ điện tử tổ chức, cá nhân gửi đến. Nội dung kiểm tra hồ sơ
gồm: kiểm tra tính chính xác của thông tin tại mẫu đơn, tờ khai thông qua việc
khai thác thông tin, dữ liệu tại các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu đã sẵn
sàng kết nối, chia sẻ thông tin cho Cổng dịch vụ công quốc gia, Cổng dịch vụ
công cấp bộ, cấp tỉnh, Hệ thống thông tin một cửa điện tử cấp Bộ, cấp tỉnh.
Bên cạnh đó, Nghị định
còn quy định việc kiểm tra thông tin chữ ký số để đảm bảo tính xác thực, tính
hợp lệ, chính xác, nguyên vẹn đối với các thành phần hồ sơ được đăng tải, dẫn
nguồn, các thành phần hồ sơ theo yêu cầu chứng thực điện tử. Việc kiểm tra chữ
ký số được thực hiện theo quy định của Luật Giao dịch điện tử. Sau khi kiểm
tra, nếu bảo đảm các điều kiện để tiếp nhận, cán bộ, công chức, viên chức tiếp
nhận, cấp mã hồ sơ thủ tục hành chính và xử lý hồ sơ theo quy trình quy định
tại Chương III Nghị định số 61/2018/NĐ-CP ngày 23/4/2018 của Chính phủ và các
quy định của pháp luật có liên quan. Trường hợp hồ sơ chưa đầy đủ, theo đúng
quy định, cán bộ, công chức, viên chức thông báo cho tổ chức, cá nhân biết
thông qua tài khoản của tổ chức, cá nhân trên Cổng dịch vụ công quốc gia, Cổng
dịch vụ công cấp Bộ, cấp tỉnh, các kênh thông tin tổ chức, cá nhân đăng ký và
hướng dẫn đầy đủ, cụ thể một lần để công dân, tổ chức bổ sung đầy đủ hồ sơ theo
yêu cầu. Cán bộ, công chức, viên chức thông báo về việc tiếp nhận chính thức
hoặc yêu cầu chỉnh sửa, bổ sung hồ sơ cho tổ chức, cá nhân không muộn hơn 8 giờ
làm việc kể từ khi hệ thống tiếp nhận. Những thông tin, thành phần nội dung hồ
sơ sau khi được cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận và ghi nhận tính chính xác, nếu
được tổ chức, cá nhân đồng ý sẽ được lưu giữ tại Kho quản lý dữ liệu điện tử
của tổ chức, cá nhân.
Nghị định số
45/2020/NĐ-CP ngày 08/4/2020 của Chính phủ không điều chỉnh việc thực hiện thủ
tục hành chính theo cơ chế một cửa quốc gia, một cửa ASEAN, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất
khẩu, nhập khẩu;
Nghị định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày
22/5/2020.
Đặng Văn Đào