Kiểm tra liên ngành về trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng tại tỉnh Bình Thuận

Thực hiện Kế hoạch hoạt động liên ngành về trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng năm 2022 (ban hành kèm theo Quyết định 291/QĐ-HĐPH ngày 28/02/2022 của Hội đồng phối hợp liên ngành về trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng ở Trung ương), ngày 14/9/2022, Hội đồng phối hợp liên ngành về trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng ở Trung ương tổ chức Đoàn kiểm tra liên ngành về công tác phối hợp trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng tại tỉnh Bình Thuận (Đoàn kiểm tra).

Đoàn kiểm tra liên ngành Trung ương làm việc tại tỉnh Bình Thuận

Tham gia Đoàn kiểm tra có ông Trần Nguyên Quân, Phó Cục trưởng Cục Pháp chế và Cải cách hành chính, tư pháp - Bộ Công an làm Trưởng đoàn; bà Vũ Thị Hoàng Hà, Phó Cục trưởng Cục Trợ giúp pháp lý - Bộ Tư pháp làm Phó trưởng đoàn và đại diện các Bộ, ngành thành viên: Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp, Tòa án nhân dân tối cao và Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Về phía Hội đồng phối hợp liên ngành về trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng tại tỉnh Bình Thuận (sau đây gọi tắt là Hội đồng phối hợp liên ngành địa phương) có bà Phạm Thị Minh Hiếu, Giám đốc Sở Tư pháp - Chủ tịch Hội đồng; ông Đặng Văn Đào, Phó Giám đốc Sở Tư pháp - Phó Chủ tịch Hội đồng và đại diện các sở, ban ngành là thành viên Hội đồng, Tổ giúp việc cho Hội đồng.

Tại buổi làm việc, Đoàn kiểm tra đã nghe báo cáo của Hội đồng phối hợp liên ngành địa phương về kết quả triển khai thực hiện Thông tư liên tịch số 10/2018/TTLT-BTP-BCA-BQP-BTC-VKSNDTC-TANDTC ngày 29/6/2018 của Bộ Tư pháp, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao quy định về phối hợp thực hiện trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng; thảo luận, làm rõ những kết quả đạt được, những hạn chế, bất cập trong tổ chức và hoạt động trợ giúp pháp lý, quá trình triển khai thực hiện hoạt động phối hợp trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng trên địa bàn tỉnh.

Đoàn kiểm tra đã nghe Lãnh đạo Toà án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Trại tạm giam của Công an tỉnh Bình Thuận báo cáo công tác phối hợp về trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng trong việc giải thích quyền và nghĩa vụ của người được trợ giúp pháp lý; niêm yết Bảng thông tin, hộp tin; niêm yết tờ thông tin trong buồng tạm giam, tạm giữ; việc cấp giấy chứng nhận tham gia tố tụng; thông báo lịch xét hỏi… Các thành viên của Đoàn kiểm tra đã phát biểu, nêu ý kiến thảo luận nhằm làm rõ những vấn đề mà Đoàn kiểm tra quan tâm. 

Bà Phạm Thị Minh Hiếu, Giám đốc Sở Tư pháp - Chủ tịch Hội đồng trao đổi thông tin về hoạt động trợ giúp pháp lý với Đoàn kiểm tra

Bà Vũ Thị Hoàng Hà - Phó Cục trưởng Cục trợ giúp pháp lý đã có một số ý kiến trao đổi với Hội đồng phối hợp liên ngành địa phương như: Sự phối hợp trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng của các thành viên Hội đồng phối hợp liên ngành địa phương khá tốt. Tuy nhiên, đôi lúc vẫn còn hiện tượng bỏ lọt người thuộc diện được trợ giúp pháp lý có nhu cầu trợ giúp pháp lý nên việc giải thích của người tiến hành tố tụng phải ngắn gọn, dễ hiểu để người bị tạm giữ, bị can, bị cáo hiểu đúng về quyền và nghĩa vụ của mình và sử dụng dịch vụ trợ giúp pháp lý. Thành viên của Hội đồng phối hợp liên ngành địa phương cần quan tâm hơn nữa đến việc rà soát, phát hiện người thuộc diện được trợ giúp pháp lý, tránh bỏ sót người thuộc diện được trợ giúp pháp lý có nhu cầu trợ giúp pháp lý và cần thống kê đối tượng được trợ giúp pháp lý từ giai đoạn điều tra; đồng thời tăng cường công tác kiểm tra liên ngành về trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng ở địa phương. Đề nghị lãnh đạo Toà án nhân dân tỉnh cần quán triệt Tòa án nhân dân 2 cấp thực hiện tốt các nội dung được quy định tại Thông tư liên tịch số 10/2018. Sở Tư pháp tỉnh cần chỉ đạo quyết liệt đối với Trung tâm trong việc thực hiện chỉ tiêu vụ việc tham gia tố tụng của Trợ giúp viên pháp lý, huy động sự tham gia của luật sư trong hoạt động trợ giúp pháp lý trên địa bàn tỉnh…

Kết thúc buổi làm việc, ông Trần Nguyên Quân, Phó Cục trưởng Cục Pháp chế và Cải cách hành chính, tư pháp - Bộ Công an thay mặt Đoàn kiểm tra đã có một số kết luận, đánh giá cao kết quả hoạt động của Hội đồng phối hợp liên ngành địa phương. Đề nghị các cấp ủy, chính quyền địa phương quan tâm hơn nữa đến công tác trợ giúp pháp lý; yêu cầu Hội đồng phối hợp liên ngành địa phương quán triệt sâu sắc hơn nữa đến các cơ quan tiến hành tố tụng, người thực hiện trợ giúp pháp lý về vai trò của trợ giúp pháp lý trong việc bảo đảm quyền con người nói chung và quyền của người được trợ giúp pháp lý nói riêng, cần giải thích cụ thể cho người bị tạm giữ, bị can, bị cáo và các đương sự khác về quyền được trợ giúp pháp lý và hướng dẫn họ tiếp cận các thông tin về trợ giúp pháp lý, bảo đảm không bỏ sót người được trợ giúp pháp lý. Đề nghị Sở Tư pháp tiếp tục kiến nghị với UBND tỉnh quan tâm về kinh phí cho Trung tâm hoạt động. Trung tâm cần chủ động sáng tạo hơn nữa trong việc tham mưu đề xuất, triển khai các hoạt động liên quan đến công tác trợ giúp pháp lý nói chung và hoạt động phối hợp liên ngành nói riêng. Đồng thời tạo cơ chế thu hút, khuyến khích luật sư tham gia hoạt động trợ giúp pháp lý; phân bổ các vụ việc cho các luật sư đã ký hợp đồng hợp lý; thường xuyên cập nhật các văn bản pháp luật mới có liên quan đến trợ giúp pháp lý và bám sát các chương trình, kế hoạch, văn bản chỉ đạo của Trung ương để triển khai thực hiện hoạt động trợ giúp pháp lý có hiệu quả hơn nữa trong thời gian tới./.

Lê Hoàng Sơn - Trung tâm Trợ giúp pháp lý