6 điểm mới, nổi bật trong Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua
6 điểm mới, nổi bật trong Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông
qua
(PLO)- Luật Đất đai
(sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua với sáu điểm mới, nổi bật được kỳ vọng sẽ
góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong giai đoạn hiện nay.
Sáng
18-1, Quốc hội (QH) đã chính thức thông qua Luật Đất đai (sửa đổi), với tỉ lệ
87,63% các đại biểu QH có mặt biểu quyết tán thành. Luật Đất đai sửa đổi vừa được
thông qua gồm 16 chương, 260 điều.
Theo
Bộ TN&MT, với một hệ thống pháp luật đất đai được hoàn thiện sẽ góp phần
phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong giai đoạn hiện nay.
Đổi mới quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất
Về
quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, các quy định của Luật Đất đai sửa đổi đã được
hoàn thiện theo hướng đổi mới quy trình, nội dung, phương pháp lập quy hoạch, kế
hoạch sử dụng đất.
Trong
đó có việc tăng cường công khai, minh bạch, sự tham gia của người dân trong
công tác lập quy hoạch sử dụng đất thông qua việc tổ chức lấy ý kiến; bổ sung,
hoàn thiện các quy định về việc thực hiện các quyền của người sử dụng đất trong
các khu vực quy hoạch.
Theo
đó quy hoạch sử dụng đất đã được công bố mà chưa có kế hoạch sử dụng đất hằng
năm cấp huyện thì người sử dụng đất được tiếp tục sử dụng và được thực hiện các
quyền của người sử dụng đất.
Phân
cấp cho các địa phương trong xác định các chỉ tiêu quy hoạch để các địa phương chủ
động phát triển kinh tế - xã hội.
Theo
Bộ TN&MT, những đổi mới trong các quy định về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất
sẽ là nền tảng đưa nguồn lực đất đai làm đầu vào cho quá trình phát triển kinh
tế - xã hội. Đồng thời, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo
động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao như chủ trương của
Đảng và Nhà nước.
Các ĐBQH bấm nút thông qua Luật Đất đai sửa đổi. Ảnh: QH
Quy định cụ thể trường hợp thu hồi đất để
phát triển kinh tế - xã hội
Về thu hồi, bồi thường
hỗ trợ tái định cư, Luật Đất đai sửa đổi đã quy định cụ thể các trường hợp nhà
nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.
Các
dự án mà Nhà nước thu hồi trong trường hợp này phải là các dự án: (1) xây dựng
công trình công cộng; (2) xây dựng trụ sở cơ quan nhà nước, công trình sự nghiệp;
(3) các trường hợp khác, bao gồm nhiều nhóm tiêu chí như nhà ở, khu sản xuất,
phát triển quỹ đất, khoáng sản, công trình ngầm và các trường hợp Nhà nước thu
hồi đất để đấu giá, đấu thầu nhằm tăng thu ngân sách…
Với
31 trường hợp cụ thể Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi
ích quốc gia, công cộng đã cơ bản bao quát.
Bên
cạnh đó, luật cũng đã quy định cụ thể về trình tự, thủ tục thu hồi đất để phát
triển kinh tế xã hội vì lợi ích quốc gia công cộng với nhiều điểm mới, bảo đảm
dân chủ, khách quan, công bằng, công khai, minh bạch, kịp thời và đúng quy định
của pháp luật.
Việc
này cũng nhằm vì lợi ích chung của cộng đồng và vì sự phát triển bền vững, văn
minh và hiện đại của cộng đồng, của địa phương; quan tâm đến đối tượng chính
sách xã hội, đối tượng trực tiếp sản xuất nông nghiệp.
Cùng
đó là các bước thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, thu hồi đất đảm bảo
nguyên tắc có sự tham gia của người dân ở các giai đoạn, đảm bảo nguyên tắc người
có đất bị thu hồi được bồi thường, tái định cư trước khi thu hồi đất…
Các trường hợp giao đất không thông qua đấu
giá đấu thầu
Về giao đất, cho
thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, Luật Đất đai sửa đổi đã quy định
cụ thể các trường hợp giao đất không thông qua đấu giá, đấu thầu và các trường
hợp phải thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực
hiện dự án có sử dụng đất, quy định thể các trường hợp cho thuê đất trả tiền một
lần cho cả thời gian thuê theo đúng tinh thần của Nghị quyết số 18 của Trung
ương.
Luật
đã quy định cụ thể điều kiện, thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất,
trong đó phân cấp toàn bộ thẩm quyền chấp thuận việc chuyển mục đích sử dụng đất
trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng, đất rừng sản xuất là rừng tự
nhiên cho HĐND cấp tỉnh.
Trong
đó, quy định rõ hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất mà có nhu cầu chuyển mục
đích sử dụng đất nông nghiệp trong khu dân cư, đất nông nghiệp trong cùng thửa
đất có đất ở sang đất ở hoặc chuyển mục đích sử dụng các loại đất phi nông nghiệp
không phải là đất ở sang đất ở thì căn cứ vào quy hoạch sử dụng đất cấp huyện
đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt để cho phép chuyển mục đích sử dụng đất
mà không căn cứ vào kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện.
Kết quả biểu quyết thông qua Luật Đất đai sửa đổi (Ảnh: TP)
Đảm bảo quỹ đất thực hiện chính sách đất
đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số
Về
chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số, đây cũng là một trong những
nội dung được nghiên cứu, bổ sung đưa vào quy định trong Luật Đất đai sửa đổi.
Luật
đã quy định các chính sách bảo đảm đất sinh hoạt cộng đồng; giao đất, cho thuê
đất đối với đồng bào dân tộc thiểu số thiếu đất ở, đất sản xuất; đảm bảo quỹ đất
để thực hiện chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số.
Quy
định hạn chế một số quyền của người sử dụng đất đối với các trường hợp được
giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất theo chính sách hỗ trợ đất
đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số.
Giảm đầu mối trung gian trong giao đất, cho
thuê đất
Một
quy định khác là đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong thực hiện quyền đại diện
chủ sở hữu toàn dân về đất đai, thống nhất quản lý theo hướng nâng cao trách
nhiệm của địa phương và kiểm tra, giám sát, kiểm soát chặt chẽ của Trung ương.
Cạnh
đó, giảm đầu mối, giảm trung gian, gắn với cải cách hành chính, giảm phiền hà,
tiêu cực. Giảm đầu mối trung gian trong giao đất, cho thuê đất tại khu kinh tế,
khu công nghệ cao, cảng hàng không sân bay.
Tập
trung cải cách thủ tục hành chính, đơn giản hóa, minh bạch thủ tục hành để người
dân thuận tiện trong quá trình thực hiện thủ tục.
Xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai tập trung thống nhất
Điểm
mới thứ sáu là điều tra cơ bản đất đai, đánh giá tiềm năng đất đai, xây dựng cơ
sở dữ liệu đất đai tập trung thống nhất.
Theo
Bộ TN&MT, Luật Đất đai sửa đổi lần này đã thể chế các quan điểm, chủ trương
của Nghị quyết 18 của Trung ương, giải quyết được các vướng mắc, bất cập đã chỉ
ra trong quá trình tổng kết thi hành Luật Đất đai.
Sau
khi Luật Đất đai sửa đổi được QH thông qua, Chính phủ sẽ tập trung để hoàn thiện
các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật bảo đảm sau khi luật có
hiệu lực thi hành thì hệ thống đã bảo đảm tính đồng bộ của hệ thống pháp luật.
(Văn phòng Sở, theo plo.vn)