Quy định việc phân công thẩm phán giải quyết, xét xử vụ án, vụ việc thuộc thẩm quyền của tòa án

Ngày 15/12/2022, Tòa án nhân dân tối cao ban hành Thông tư số 01/2022/TT-TANDTC quy định việc phân công Thẩm phán giải quyết, xét xử vụ án, vụ việc thuộc thẩm quyền của Tòa án và có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/02/2023. Tại Điều 4 Thông tư quy định về tiêu chí phân công giải quyết án Theo đó, việc phân công thẩm phán giải quyết án phải căn cứ vào 05 tiêu chí sau:

- Số lượng, tính chất phức tạp của vụ việc được phân công cho các thẩm phán giải quyết trong 1 năm tại mỗi tòa án là tương đương nhau.

- Phù hợp với chuyên môn, kinh nghiệm xét xử, giải quyết loại vụ việc đó. Đối với vụ việc có người tham gia tố tụng là người chưa thành niên thì phân công thẩm phán là người đã được đào tạo hoặc có kinh nghiệm giải quyết các vụ việc liên quan đến người chưa thành niên hoặc có hiểu biết cần thiết về tâm lý học, khoa học giáo dục đối với người chưa thành niên.

- Phù hợp với vị trí công tác, chức vụ thẩm phán đang đảm nhiệm.

- Thẩm phán trong tổ thẩm phán chuyên trách; thẩm phán trong tòa chuyên trách thuộc lĩnh vực nào sẽ được ưu tiên phân công giải quyết vụ việc thuộc lĩnh vực đó.

- Thẩm phán giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý tại TAND Cấp cao, cấp tỉnh, cấp huyện được phân công giải quyết án theo chỉ tiêu do TAND Tối cao quy định. Thẩm phán nữ trong thời gian 3 tháng trước khi nghỉ chế độ thai sản và 3 tháng sau khi hết thời gian nghỉ chế độ thai sản được phân công giải quyết án với chỉ tiêu tối đa bằng 50% so với thẩm phán khác.

Tại Điều 5 Thông tư đã quy định 05 trường hợp thẩm phán không được phân công giải quyết án. Cụ thể, thẩm phán thuộc trường hợp phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc thay đổi theo quy định của pháp luật tố tụng. Thẩm phán đang trong thời gian được cử đi biệt phái, công tác, đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn có thời hạn từ 1 tháng liên tục trở lên. Thẩm phán đang trong thời gian nghỉ phép, nghỉ chế độ thai sản, nghỉ điều trị bệnh hoặc vì lý do sức khỏe khác mà không thể thực hiện nhiệm vụ. Thẩm phán đang trong thời gian bị kỷ luật, chờ xem xét kỷ luật hoặc thuộc trường hợp bị tạm dừng phân công giải quyết án theo quyết định của cấp có thẩm quyền. Trường hợp khác mà thẩm phán không thể thực hiện được nhiệm vụ giải quyết, xét xử vụ việc.

Bên cạnh đó, Thông tư cũng đã quy định về việc phân công giải quyết án ngẫu nhiên. Nếu vụ việc không thuộc trường hợp phân công giải quyết án chỉ định thì phải được phân công giải quyết án ngẫu nhiên. Trình tự phân công như sau:

- Thẩm phán có số lượng vụ việc đang giải quyết ít hơn sẽ được phân công trước;

- Trường hợp các thẩm phán có số lượng vụ việc đang giải quyết ngang nhau thì phân công cho thẩm phán có số lượng vụ việc đang tạm đình chỉ giải quyết nhiều hơn trước;

- Trường hợp các thẩm phán có số lượng vụ việc đang giải quyết ngang nhau; số lượng vụ việc đang tạm đình chỉ giải quyết ngang nhau thì phân công cho thẩm phán có số lượng vụ việc quá hạn luật định ít hơn trước;

- Trường hợp các thẩm phán có số lượng vụ việc đang giải quyết, vụ việc đang tạm đình chỉ, vụ việc quá hạn luật định ngang nhau thì phân công cho thẩm phán có số lượng vụ việc bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan trong thời hạn 1 năm kể từ ngày phân công ít hơn trước;

- Trường hợp các thẩm phán có các tiêu chí nêu trên ngang nhau thì phân công cho thẩm phán có tên đứng trước trong bảng chữ cái tiếng Việt trước;

- Trường hợp thẩm phán được phân công giải quyết vụ việc thuộc trường hợp phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc thay đổi theo quy định của pháp luật tố tụng thì phải phân công vụ việc tiếp theo trong danh sách vụ việc.

Hải Lam Tường