Thẩm quyền chứng thực hợp đồng, giao dịch của UBND cấp xã trên Giấy ủy quyền có nội dung “tố cáo”

Sở Tư pháp nhận được văn bản đề nghị hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ của UBND cấp xã về việc người dân yêu cầu chứng thực hợp đồng, giao dịch trên Giấy ủy quyền (nội dung Giấy ủy quyền có liên quan đến việc viết đơn tố cáo; giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện các công việc ủy quyền; được quyền lập văn bản, ký tên trên các giấy tờ liên quan và thực hiện các quyền và nghĩa vụ theo quy định của pháp luật để hoàn thiện các thủ tục đăng ký quyền sử dụng tài sản,…). Qua nghiên cứu, Sở Tư pháp có ý kiến như sau:

1. Quy định pháp luật về chứng thực Giấy ủy quyền

Căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 138 Bộ Luật dân sự 2015: “1. Cá nhân, pháp nhân có thể ủy quyền cho cá nhân, pháp nhân khác xác lập, thực hiện giao dịch dân sự”.

Theo quy định tại Điều 116 Bộ Luật dân sự 2015: “Giao dịch dân sự là hợp đồng hoặc hành vi pháp lý đơn phương làm phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự”. Như vậy, bản chất của ủy quyền là hợp đồng, giao dịch. Đồng thời, Bộ luật dân sự không có quy định cụ thể về hình thức văn bản ủy quyền là hợp đồng ủy quyền hay giấy ủy quyền.

Theo quy định tại khoản 4 Điều 2 Nghị định số 23/2015/NĐ-CP ngày 16/02/2015 của Chính phủ: “4. “Chứng thực hợp đồng, giao dịch” là việc cơ quan có thẩm quyền theo quy định tại Nghị định này chứng thực về thời gian, địa điểm giao kết hợp đồng, giao dịch; năng lực hành vi dân sự, ý chí tự nguyện, chữ ký hoặc dấu điểm chỉ của các bên tham gia hợp đồng, giao dịch”.

Từ các căn cứ trên, người dân có quyền lập Giấy ủy quyền và yêu cầu UBND cấp xã chứng thực hợp đồng, giao dịch đối với Giấy ủy quyền này.

2. Về nội dung Giấy ủy quyền do người dân tự lập có nội dung liên quan đến việc viết đơn tố cáo; giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện các công việc ủy quyền; được quyền lập văn bản, ký tên trên các giấy tờ liên quan và thực hiện các quyền và nghĩa vụ theo quy định của pháp luật để hoàn thiện các thủ tục đăng ký quyền sử dụng tài sản,…

Căn cứ theo quy định tại Điều 9 Luật Tố cáo 2018 về quyền và nghĩa vụ của người tố cáo:

"Điều 9. Quyền và nghĩa vụ của người tố cáo

1. Người tố cáo có các quyền sau đây:

a) Thực hiện quyền tố cáo theo quy định của Luật này;

b) Được bảo đảm bí mật họ tên, địa chỉ, bút tích và thông tin cá nhân khác;

c) Được thông báo về việc thụ lý hoặc không thụ lý tố cáo, chuyển tố cáo đến cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết, gia hạn giải quyết tố cáo, đình chỉ, tạm đình chỉ việc giải quyết tố cáo, tiếp tục giải quyết tố cáo, kết luận nội dung tố cáo;

d) Tố cáo tiếp khi có căn cứ cho rằng việc giải quyết tố cáo của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền không đúng pháp luật hoặc quá thời hạn quy định mà tố cáo chưa được giải quyết;

đ) Rút tố cáo;

e) Đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền áp dụng các biện pháp bảo vệ người tố cáo;

g) Được khen thưởng, bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật.

2. Người tố cáo có các nghĩa vụ sau đây:

a) Cung cấp thông tin cá nhân quy định tại Điều 23 của Luật này;

b) Trình bày trung thực về nội dung tố cáo; cung cấp thông tin, tài liệu liên quan đến nội dung tố cáo mà mình có được;

c) Chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung tố cáo;

d) Hợp tác với người giải quyết tố cáo khi có yêu cầu;

đ) Bồi thường thiệt hại do hành vi cố ý tố cáo sai sự thật của mình gây ra."

Và căn cứ quy định Điều 22 Luật Tố cáo 2018 về hình thức tố cáo:

"Điều 22. Hình thức tố cáo

Việc tố cáo được thực hiện bằng đơn hoặc được trình bày trực tiếp tại cơ quan, tổ chức có thẩm quyền."

Đồng thời, Luật Tố cáo không có quy định về việc cho phép người tố cáo ủy quyền cho người khác thực hiện quyền tố cáo thay mình. Do vậy, người tố cáo phải tự mình thực hiện việc tố cáo bằng đơn hoặc trình bày trực tiếp tại cơ quan có thẩm quyền.

Theo các quy định nêu trên và căn cứ quy định về thẩm quyền chứng thực hợp đồng, giao dịch của UBND cấp xã tại khoản 2 Điều 5 Nghị định số 23/2015/NĐ-CP, theo đó UBND cấp xã có thể thực hiện thủ tục chứng thực hợp đồng, giao dịch trên Giấy ủy quyền do 01 bên ủy quyền ký nhưng sẽ không có giá trị pháp lý khi bên nhận ủy quyền thực hiện quyền tố cáo theo quy định của Luật Tố cáo 2018. /.

Phương Hà