Giải
quyết tranh chấp về phân chia di sản thừa kế
Tranh chấp về thừa kế là nội dung tranh chấp
tương đối phổ biến trong tranh chấp dân sự, đặc biệt là các tranh chấp liên
quan đến việc phân chia di sản thừa kế, vì nó có liên quan trực tiếp đến lợi
ích giữa những người có quyền thừa kế.
Việc giải quyết tranh chấp di sản thừa kế là một việc tương đối phức tạp và nhạy
cảm do các bên tranh chấp thường có mối quan hệ huyết thống, thân thuộc. Dưới
đây là một số kiến thức pháp lý liên quan đến giải quyết tranh chấp về phân
chia di sản thừa kế:
1. Quyền khởi kiện tranh chấp về phân chia
di sản thừa kế.
Để khởi kiện yêu cầu phân chia di
sản thừa kế, trước hết cần xác định những ai có quyền hưởng di sản thừa kế.
Theo quy định, có hai hình thức thừa kế là: Thừa kế theo di chúc, và thừa kế
theo pháp luật.
Người có quyền thừa kế theo di chúc: Là người được chỉ
định trong di chúc để nhận phần di sản do người chết để lại.
Người có quyền thừa kế theo pháp luật: Thừa kế theo
pháp luật là thừa kế theo hàng thừa kế
Cụ thể theo quy định tại Điều 651
thì những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự như sau:
“a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm:
vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm:
ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người
chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà
ngoại;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ
nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột
của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột,
cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội,
cụ ngoại.”
- Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
- Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.
2. Thẩm quyền giải quyết tranh chấp về thừa
kế
Theo quy định tại Điều 26 BLTTDS
năm 2015 thì tranh chấp về thừa kế tài sản là tranh chấp thuộc thẩm quyền giải
quyết của Tòa án.
Căn cứ quy định tại Điều 35, Điều 38
BLTTDS năm 2015 thì những tranh chấp về thừa kế thuộc thẩm quyền giải quyết của
TAND cấp huyện, trừ trường hợp đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài thì tranh
chấp sẽ thuộc thẩm quyền giải quyết của TAND cấp tỉnh.
Lưu ý:
- Đối với những tranh chấp liên
quan đến việc phân chia di sản thừa kế là bất động sản, thì chỉ Tòa án nơi có bất
động sản có thẩm quyền giải quyết;
- Trường hợp di sản thừa kế là động
sản thì Tòa án có thẩm quyền giải quyết là Toà án nơi bị đơn cư trú, làm việc.
Các bên cũng có thể thỏa thuận bằng văn bản yêu cầu Tòa án nơi nguyên đơn cư
trú, làm việc giải quyết tranh chấp.
3. Thời hiệu khởi kiện
tranh chấp tài sản thừa kế:
Theo quy định tại Điều 623 BLDS năm
2015:
“Thời
hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10
năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn này thì di sản
thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó”.
Thời điểm mở thừa kế là thời điểm
người có tài sản chết (Điều 611 BLDS năm 2015)./.
Thu
Hồng